08/12/2025

ARAABINEWS.COM

War la hubo iyo Madadaalo

Ictiraafka Somaliland maxaa hor taagan

Somaliland ma ku taagan tahay dhabihii citiraafka? Dhab ahaantii waxa cad inay Somaliland ay gaadhay horumaro waa weyn iyo guulo la taaban karo muddadii ay jirtay oo xaga amniga, waxbarshada iyo dhaqaalahaba leh.

Balse sida xaqiiqdu ay tahay Soomaaliland ma hayso dariiqii ay ku kasban lahayd aqoonsi caalami ah, taana wax u sabab ah xidhiidhkii ay caalamka la lahayd oo aad moodo inuu isa soo xidhayo marka loo eego dawladii ka horeysay dawlada maanta jirta, waxaana taas ugu wacan dhaw sababood oo kala ah.

1- Iyadoo oo aan loo eegay aqoonta iyo kartida dadka loo dhiibaayo shaqada intaas leeg misana miisaankeeda leh iyo awood ay u leeyihiin oo aad u hooseysa khaasatan dhinaca khibrada.

2- Dadka danjirayaasha dawlada u fadhiya wadamada debada oo hab qabiil ah lagu doorto, hawshaasna aan uga soo bixi si hufan, kuna mashquula danahooda gaarka ah, gaadhiga nooca shaqada lagu geynayo iyo halkay ka degayaan magaaldaas oo ilaawyba shaqadii loo soo igmaday.

3- Mida saddexaadna waxay tahay xidhiidh la’aanta ka dhexaysa dadkaas safiirada ku magacaaban iyo jaaliyada wadanka ay joogaan oo meesha ka maqan, amaba aad u liita.

Si kastaba aragtidaya aniga waxay illa tahay in dawaladu ay ka fiirsato dadka ay debada u dirsanayso isla markaasna ay ka baaraan degto ka hor intaan la magacaabin, hadday arintu sidan ku sii socotana citiraaf ilama ah in la gaadhi karo.

Ka dib muddo ku dhaw shan iyo labaatan sannadood ma jiro illaa hadda dal Soomaaliland aqoonsaday, sidaas oo ay tahay weli lama arag shir loo dhan yahay oo looga arinsanaayo waxa khaldan oo aan ka ahayn in gudaheena aynu isku mashquulo, waa ayaan daro weyn oo dalkan ahaysata haddii sidaa ay ku sii socotana musataqalkeena waxa ku jira mugdi aad u weyn oo bilaa rajo ku ah da’yarta dalkan oo ku yididooloonaya inay maruun arkaan dalkooda oo calankiisu ka dul babanaayo qaramada midoobay oo xubina ka ah.

Aragtida odhanaysa citiraafka Soomaaliland wuxu ku xidhan yahay Soomaaliyana waa mid ruuntii aan dhab ahayn, waayo sannadkii 1960kii Soomaaliland iyadoo xor aha ayey ku biiratay Soomaaliya maantana iyadoo xor ah ayey gooni u taagan tahay dal kastaana isaga ayey ka go’daa

wuxu ka yeelayo mustaqbalkiisa, waxaana iga xasuus ah in magacii midawgii waqooyi iyo koonfur oo ahaa Jamhuuriyada Soomaalida, balse hadda waa Jamhuuriyada Soomaliland iyo Jamhuuriyada Soomaaliya taasina waxay qeyb ka tahay in la kala go’ay.

Waxa intaas dheer in Soomaaliya tahay dal ay ka jirto xasilooni daro, mana ah in caalamku isla sugo dal amni ah iyo mid dagaalo halakeeyeen xaqna maaha taasi.

Ugu danbeyntii waxaan dawlada u soo jeedin lahaa inay sameyso siyaasad cad oo qoran lana kala horeysiiyo qodobada lagu raadinayo citiraafka siday mudnaanta u kala leeyihiin iyo sida lagu wajahaayo dalalka aduunka si looga dhaadhiciyo qadiyada madaxbanaanida iyo citiraafka oo meesha looga saaro isbarbar yaaca ku dhisan aqoon darida, lana sameeyo gudi loo dhan yahay oo cid kasta ay talo ku yeelan karto gudo iyo debadba dadka reer Soomaaliland. Haddaan wax laga bedelin dhamaan qodobdaas iyo kuwo kale waxay illa tahay aragti ahaan in citiraaf Soomaaliland ka dheer yahay.

Maxamuud Xeef