Kadib booqashadii madaxweynaha Turkiga magaalada Muqdisho sanadkii 2011 xilligaas oo dalku abaaro la daalo dhacsanaa ayna ka jirtay maamul xumo iyo gaajo tii ugu xumayd weliba Koofurta dalka, waxa Turkiga u furmay waddo ay ka faaiideen.

”Mudadaas kahor maba jirin wax xiriira oo toosa oo u dhexeeya Somalida iyo Turkiga aan k ahayn taariikhdaa fog ee gumaysigu masaxay ee u dhaxaysay dawladii Cusmaaniyiinta ee dunida Muslimka ka talin jirtey ayuu yiri Xuseen Warsame.

Turkigu wuxuu markiiba bilaabay inuu qaado arday Somali ah oo uu soo baro luqadiisa waana kuwii kuwa hadda aad u faafinaya luqada Turkiga sida kuwa ka yimaada wadamada gaalada ay u faafiyaan luqada Ingiriiska iyo luqadaha kale.

Laakiin Turkigu maaha dal dhaqaale baahsan leh ama laga heli karo fursado shaqo sida wadamada gaalada ee Somalidu u qaxday oo ilaa hadda ma jiro qof Somali ah oo Turkiga ka xamaasha oo guri ka dhistay.

Haddaba yaa faaiidada ugu weyn qaba dabcan shaki la’aan waa Turkiga ayuu qabaa Cali Calasow. Hadda Somalidii wax ka iibsan jirtey Shiinaha ayagoo maraya Imaaraadka waxay u soo gudbeen Turkiga, halkaas oo ay ka gataan qalabada ku shaqeeya korontada, cuntada, fadhiyada guryaha iyo laabo farabadan.

Marka laga yimaado inuu Somalida baro luqadiisa xitaa askarta ka soo baxdo xeradiisa tababarka, wuxuu dhinaca kale ku miisaamaa inuu qayb weyn ka gaysto sidii dalku lugihiisa isku taagi lahaa taas oo aad loogu amaanayo, ayna ka xun yihiin cadowga Somalida sida gaalada Xalane joogta ee ay ugu horayso Ingiriiska iyo Maraykanka.

Haddaba isku miisaan la’aanta dhaqaalaha iyo manfaca dal hodana ayaa qaladka weyn iska leh. Waxaan shaki ku jirin in Somalidu leedahay waayo Turkiga uma maalaan sidii la rabay, waxana hadda uu ku dhiiranayaa inuu Somalida qaarkood ku bahdilo dalkiisa.

Waxase lagu ilaawi karaa taageerada laysku halayn karo ee uu ka gaysanayo dhaqaalaha guud ahaan. Waase muhiim in dalka luqadiisa la xoojiyo oo Turkiga la baro luqada Somaliga.

Rashiid Ceelaanyo

ARAABINEWS