Sidaad la socoteen wararka Araabinews waxa burburay wadahadalo guntooda ay lahayd dawlada Ingiriiska oo shirkii ay Somalida ugu qabatay dalkeeda ay ku dartey qodob sheegaya in dawladii fadhiidka ahayd ee Sheekh Shariif ay la furto wadahadal kooxda SNM oo iyagu sheegta in ay matalaan Woqooyiga Somaliya oo dhan.
Ingiriiska ayaa u qorey qodobkaasi si xasaasiya kuna tilmaamay mid ay uga wadahadlayaan aayahooda dambe. Sheekh Shariif sidii ayuu ku qaatay inkastoo looga digey wuxuuna Somaliland (SNM) la waday wadahadal waxana sii waday Xasan Culusow oo siyaasad ahaan waxba dhaamin waxayna soo gaareen halka maanta ay ku burburtey.
Burburkan ayaa waxa soo dhaweeyay dadka majooratiga ah ee reer Woqooyiga ah iyagoo u arkayay wadahadal qalad ah kuna tilmaameen mid u dhexeeyay USC(Hawiye) iyo SNM) gooni goosadka maadaama aan waxba laga waydiin iyadoo dagaalo socdaan.
Somaliland (SNM) waxa ka soo xidhmey dariiqyadii hore loogu waaniyay in ay ictiraaf ku raadsadaan waxbadana waxa la qabtey safiirada Ingiriiska u jooga wadamada la jaarka ah Somaliya iyo kuwa u jooga wadamada Afrika laakiin taasi waxay dhamaatay markii Turkigu yimi Somaliya taas oo gelisay Ingiriiska hinaase xoogleh kuna abuurtey in uu wax ka raadsado dawlada Somaliya.
Waana marka ictiraaf raadintii SNM uu ku wareejiyay dawlada Somaliya wuxuuna u sheegay in wadada u furan ay tahay taas kaliya.
Yay diideen SNM shirka Turkiga
Sida aan ognahay shirarkii hore way ku jireen rag ka socda deegaanada Woqooyiga sida wasiir ku xigeenkii wasaarada arimaha gudaha (fiiri sawirka hoose kan labaad dhinaca bidixda) wax buuqna kama keenin hadase waxa ku jiray wasiiro ay isku beelyihiin. Waxana kuu muuqda in jufadooda kaliya ay diidayaan laakiin ay ogolyihiin kuwa kale ilayn maba ictiraafsanee.
Halkay talo u raadsanayaan hadda
Burburkan ay SNM u sabab tahay la hadalkii Xasan Sheekh wuxuu ilaa hadda soo afjaray waxaan wadahadalo kula jirnaa Somaliya iyagoo taasi istus saxaafadeed ka dhigan jiray. Magacan ”Somaliya iyo Somaliland” ayaa isaguna ahaa mid khalad loo isticmaalay.
Ta kaliya ee hadda u furan SNM waa inay Ingiriiska ka sugto in uu cadaadis saaro Xasan Sheekh si aanu ugu soo darin wasiirada reer Woqooyiga ah sidaana wadahadal dambe u furmo taas oo hadda adkaanaysa in uu yeelo maadaama loo arkayo diciif loo higaadiyo waxkasta.
Marnaba maahayn fikirka Xasan Sheekh in uu ku soo daro wasiiro ka socda Woqooyiga Somaliya waxayna ku timi cadaadis kaga yimi dadka majooratiga ah ee reer Woqooyiga ee uu sheeganayo in uu matalo.
Isku soo duub waxa SNM u furan in ay Ingiriiska dib talo ugula laabtaan iyadoo aan ognahay in Turkiga iyo Imaaraadku ayna soo farogelin karin. Ilaa hadda waan iska ilaabi karnaa been dambe oo ictiraf lagu raadsado iyo magacyadii bugta ahaa ee Somaliya iyo Somaliland.
Maxamed Yuusuf
ARAABINEWS